Arartekoa elkarlanean ari da Europar Batasunaren eta Latinoamerikaren arteko lankidetza-programa batean, justizia errestauratiboa Txileko gazte-justiziaren sisteman ezar dadin bultzatzeko
Aurten, 2024an, Arartekoa elkarlanean ari da Europar Batasunaren eta Latinoamerikaren arteko lankidetza-programarekin, EUROsociAL- izenekoarekin, gizarte-kohesioa sustatzeko. Arartekoaren ekarpena gobernantza demokratikoaren arloaren eta programaren justiziara iristeko ekintza-ildoaren barruan kokatzen da. Txileko agintariek berariaz eskatuta, Arartekoa Txileko Justizia Ministerioari laguntzen ari zaio gazte-justiziaren erreforma-prozesuan, bereziki, Gazteen Gizarteratze-sistema martxan jartzeko prozesuan.
Zehazki, martxoan, Ministerioak justizia errestauratiboari eta bitartekaritzari buruzko sentsibilizazio- eta prestakuntza-prozesu bat hasi du, Ipar Makrozonako justizia-sektoreko eragileei zuzenduta (fiskalak, epaileak, defendatzaile publikoak, gazteak gizarteratzeko zerbitzua), kasu posibleak bideratzeko eta kudeatzeko. Arartekoaren justizia-arloko arduraduna Txileko iparraldeko hiru zonatan (Antofagasta, Copiapó eta Coquimbo) martxoaren 15ean, 18an eta 20an egingo diren eskualdeetako konferentzietara joango da. Bertan, tokiko agintariei, agintari judizialei, eragile juridikoei eta bitartekaritzako eta gazteak gizarteratzeko langileei aurkeztuko die Arartekoak justizia errestauratiboaren Europako eta nazioarteko estandarren eta printzipioen garapenean duen esperientzia eta Euskadik gazte-justizia errestauratiboaren sistema ezartzeko duen esperientzia partekatuko die.
Halaber, eta lankidetza hori bukatzeko, martxoaren 21ean, Arartekoak Latinoamerikarako Justizia Errestauratiboaren Eskualde Mintegian parte hartuko du. Mintegia herrialdeko hiriburuan izango da, Santiagon (Txile), eta Latinoamerika osoko partaideak joan ahalko dira. Eskualdeko Mintegian, agintari gorenek (Txileko Justizia ministroa eta Europar Batasunak Txilen duen Ordezkaritzako ordezkari bat, besteak beste, bertaratzea aurreikusita dago) Txileko Gazteen Gizarteratze-sisteman justizia errestauratiboa martxan jartzean lortutako aurrerapenei buruz hitz egingo dute. Arartekoaren justizia-arloko arduradunak, Arartekoaren izenean, gaian aditua den erakundea den aldetik, Txileko erreforma-prozesua Europako eta nazioarteko estandarretara egokitzen den azalduko du.
Laburbilduz, Arartekoak ekimenari egindako ekarpen horri esker, erakundeak nazioartean aurkez dezake bere ildo estrategikoa Arartekoaren erakundean bertan errestaurazio-praktikak abian jartzeko, bai eta justizia errestauratiboaren aldeko bultzada partekatzeko ere, justiziaren sistema formalari kalitatea ematen dion eredu osagarri gisa, biktimen beharrei erantzuten dielako, adingabe arau-hausleen erantzukizuna eta berreziketa sustatzen dituelako eta gizarte osoa prozesu horietan inplikatzen duelako. Gainera, Txileko sistemak Herriaren Defendatzailerik ez duenez, Arartekoari eskatu zaio Txileko agintariei Ombuds erakundea edo Herriaren Defendatzailearen figura ezagutzera emateko, gobernantza demokratikoan garrantzi handiko erakundea baita.